22 Ocak 2009 Perşembe

Finansal Rasyolar ve Yorumları

1. LİKİDİTE RASYOLARI

Ø Cari Oran (Dönen Varlıklar / KVYK)

Ø Asit – Test Oranı (Dönen Varlıklar – Stoklar / KVYK)

Ø (Nakit) Hazır Kıymetler Oranı (Hazır Değerler + Pazarlanabilir M. Kıy / KVYK)

2. FAALİYET RASYOLARI: Varlıkların kullanma oranlarını bize gösterir.

Ø İşletme Sermayesi Devir Hızı (Satışlar / Brüt İşletme Sermayesi)

Ø Nakit Devir Hızı (Satışlar / Ortalama Nakit)
Ø Alacak Devir Hızı (Vadeli Satışlar / Ortalama Alacak)

Ø Stok Devir Hızı (SMM / Ortalama Stok)

Ø Toplam Varlık Devir Hızı (Satışlar / Toplam Varlık)

3. MALİ YAPI RASYOLARI: Bu rasyolar bize Genel Likiditeyi gösterecektir.

Ø Toplam Borç / Öz Sermaye Oranı

Ø Toplam Borç / Toplam Kaynak Oranı

Ø Öz Sermaye / Toplam Kaynak Oranı

Ø Kısa Vadeli Borç Oranı (Kısa Vadeli Borçlar / Toplam Borç)

Ø Uzun Vadeli Borç Oranı (Uzun Vadeli Borçlar / Toplam Borç)

Ø İşletme Sermayesi / Toplam Varlık Oranı

Ø Duran Varlık / Toplam Varlık Oranı

4. KARLILIK RASYOLARI: Vergiyle ilgili özellikleri dikkate alıyorsak ortaya mali bir kar çıkar. Almıyorsak ise ticari kar söz konusudur.

Ø Kar Marjı (Net Kar / Satışlar)

Ø Varlık Kazanma Oranı ROA (Net Kar / Toplam Varlıklar)

Ø Öz Sermayenin Kazanma Oranı ROE (Net Kar / Öz Sermaye)

Ø Hisse Başına Kar Oranı (Net Kar / Hisse Sayısı)

Ø Hisse Başına Kar Nakit Oranı (Net Kar + Amortisman / Hisse Sayısı)

Ø Fiyat Kazanç Oranı (Hisse Senedi Fiyatı / HBK)

Ø Piyasa Değeri Oranı (Hisse Senedi Piyasa Fiyatı / HBK)

Ø PD / DD (Her Bir Hisse Senedi Piyasa Değeri / Her Bir Hisse Senedi Defter Değeri)






YORUMLARI





Bu teknikler, literatürde dinamik ve statik teknikler olarak ikiye ayrılsa da dinamik yerine mukayeseli analiz de denir.





Mukayeseli analiz: Yukarıda dinamik analiz olarak belirttiğimiz analiz türüdür. Burada örneğin bir şirketin ardarda gelen yıllardaki bilançolarında hangi kalemlerin artış hangilerinin azalma gösterdiği incelenir ve bir trend tespit edilmeye çalışılır.





Yüzde metodu ile analiz: Bu analiz yönetiminde bilanço ya da gelir tablosundaki her bir kalem, tablonun toplam değerinin toplam yüzdesi olarak ifade edilir. Böylelikle çeşitli kalemlerin görevi ve önemi ortaya çıkarılmaya çalışılır.





Eğilim Yüzdeleri: Bu yöntem aslında bir endeksleme türüdür.Tablonun ait olduğu bir yıl baz yıl olarak alınır ve tablonun, izleyen yıllarda bütün kalemleri baz yıldaki değerlerine endekslenerek incelenir.





Oran analizi: Rasyo analizde denir. Mali tablolardaki bazı kalemler diğerlerine bölünerek birer oran ele edilir. Bu oranlar diğer şirketler için de hesaplanır ve eldeki şirket için bulunan oranlar ,başkaları ve sektör yada piyasa , için hesaplanmış oran ortalaması da medyanı ile kıyaslanarak o işletmenin mali durumu hakkında bir karar verilmeye çalışılır. Oran analizi en yaygın analiz yöntemleriden biridir.





Temel Analizde Başlıca Oranlar Oran analizinde imalat sanayii, sigorta ve bankacılık sektöründe kullanılan bazı oranlar birbirinden farklılık gösterir. İMALAT SANAYİİ şirketlerinde kullanılan başlıca finansal oranlar şunlardır;





CARİ ORAN Formül : Dönen Varlıklar/Kısa Vadeli Borçlar





Açıklaması : Dönen varlıkların kısa vadeli borçları karşılama gücünü göstermektedir. Yüksek değerler firmanın likiditesinin iyi durumda olduğunu gösterir. 2 ve üzerindeki değerler tercih edilir.





LİKİDİTE ORANI Formül: Dönen var.-Stoklar-Diğ. Dönen Var./ Kısa Vadeli Borçlar





Açıklaması: Kısa vadede nakde dönüşebilecek dönen varlıkların, kısa vadeli borçları karşılama gücünü göstermektedir. Yüksek olması tercih edilir.





ALACAK DEVİR HIZI Formül: Net Satışlar/ Kısa Vadeli Ticari Alacaklar





Açıklaması: Ticari alacakların kaç kez satışlara dönüştüğünü göstermektedir. Genelde devir hızının yüksekliği ve artması iyi bir gösterge olarak yorumlanmaktadır.





STOK DEVİR HIZI Formül: Satışların Maliyeti/ (( D Başı Stok +D. Sonu Stok)/2)





Açıklaması: Stokların yıl içinde kaç kez satışlara dönüstürüldüğünü göstermektedir. Devir hızının yüksek olması işletmenin karlılığını olumlu yönde etkilemektedir.





BORÇLANMA ORANI Formül: Borçlar Toplamı/ Özsermaye





Açıklaması: İşletmenin borçlanarak sağladığı yabancı kaynaklar ile, ortakların sağladığı ve faaliyet sonucu yaratılan özsermaye arasındaki ilişkiyi göstermektedir. Oranın küçük olması tercih edilmektedir.





KALDIRAÇ ORANI Formül: Borçlar Toplamı/ Aktif Toplam





Açıklaması: Bu oran aktiflerin ne kadarının borçlara finanse edildiğini göstermektedir. Oranın küçük olması tercih edilmektedir





FAİZ KARŞILAMA GÜCÜ Formül: Dönem Karı + Finansman Giderleri/Finansman Giderleri





Açıklaması: İşletmenin finansman giderleri öncesinde oluşan faaliyet karı ile finansman giderlerini ne ölçüde karşılama kabiliyeti olduğunu gösterir. Oranın büyük olması tercih edilir.





ÖZSERMAYE KARLILIĞI Formül : Net Dönem Karı/ Özsermaye





Açıklaması: İşletmeni ne ölçüde karlı işlettiğini göstermektedir. Oranın büyük olması tercih edilir.0,30’un üzeri yeterli sayılır.





AKTİF KARLILIK Formül: Net Dönem Karı/Aktif Toplamı





Açıklaması: Aktiflere yapılan net karlılığa ne ölçüde yansıdığını göstermektedir. Karlılık finansmanın yabancı veya özkaynakla yapılmış olmasına görede ayrıca değerlendirilmelidir.0,20’nin üzeri yeterli sayılmaktadır.





BRÜT KAR MARJI Formül: Brüt Satış Karı/ Net Satışlar





Açıklaması: Satışlar üzerinden ne kadar kar sağladığını gösterir. Oranın büyük olması tercih edilir.





NET KAR MARJI Formül: Net Dönem Karı/ Net Satışlar





Açıklaması: İşletmenin satışalrının tüm giderler düşüldükten sonra net kara ne ölçüde yansıdığını göstermektedir.Oranın yüksek olması tercih edilmektedir.





NAKİT AKIŞ ORANI Formül: ( Net Dönem Karı + Amortismanlar + Nakit Çıkışı Gerektirmeyen Giderler) / (K.V.Borçlar + U.V.Borçlar)





Açıklaması: İşletmenin nakit rezervlerinin yabancı kaynakları karşılam gücünü göstermektedir. Oranın büyük olması tercih edilmektedir.





BANKACILIK sektörüne ait başlıca oranlar şunlardır:





SERMAYE YETERLİLİK ORANI Formül: Özsermaye/ T.Aktifler





Açıklaması: Bankaların özsermayelerinin toplam aktiflere oranını göstermekte olup, özkaynak yeterliliğini ölçmektedir.





KALDIRAÇ ORANI Formül: Yabancı Kaynaklar / Özsermaye





Açıklaması: Bankaların yabancı kaynak olarak aldığı krediler karşılık ne kadar özkaynağa sahip olduğunu göstermektedir. Oranuın küçük olması tercih edilmektedir.





SERBEST SERMAYE ORANI Formül: Serbest Sermaye (Özsermaye + Bağlı Değ.) / (Faiz Geliri + Aktifler)





Açıklaması: Serbest Sermaye Oranı, faiz getirili aktifler içindeki serbest sermayenin payını göstermektedir.





TOPLAM RİSKİ KARŞOLAM ORANI Formül: Özsermaye / (Toplam aktifler + Gayri nakdi riskler)





Açıklaması: Toplam risk karşılama oranı, bankaların yabancı kaynak iç kaynak dengesini göstermektedir. Ayrıca bankaların borçlanma sınırının bir göstergesidir.





LİKİDİTE ORANI Formül: Likit Aktifler/ Yabncı Aktifler





Açıklaması: Bankaların toplam aktifleri içerisinde, gerçek likit değerler olarak tanımlanabilen Nakit Değerler, Bankalar, Merkez Bankası, Bankalar Arası Para Piyasası, Menkul Değerler Cüzdanı, Mevduat Munzam Karşılıkları toplamı ile Mevduat, alınan krediler, Varlığa Dayalı Menkul Kıymetlewr ve İhraç edilen Tahvil - Bonolardan oluşan borçların ne kadarının karşılanabileceğini göstermektedir.,





BİLANÇO LİKİDİTESİ Formül: Likit Aktifler / Toplam Aktifler





Açıklaması: Bankanın aktiflerinin ne kadarının likit varlıklardan oluştuğunu göstermektedir.





AKTİF KARLILIK Formül: Net Kar / Ortalam Toplam Aktifler





Açıklaması: Bu oran kullanılan her TL banka varlığına karşılık elde edilen karı göstermektedir.





ÖZSERMAYE KARLILIĞI Formül: Net Kar / Ortalama Toplam Aktifler





Açıklaması: Bankaların özsermayelerini ne ölçüde karlı bir şekilde kullanabildiklerini göstermektedir.





AKTİFLERİN NET FAİZ GETİRİSİ Formül: Net Faiz Gelir / Ortalama Toplam Aktifler





Açıklaması: Bu oran, kullanılan her TL. Banka varlığına karşılık elde edilen faiz gelirini göstermektedir.





KREDİLERİN ORTALAMA GETİRİSİ Formül: Kredilerden Alına Faiz, Ücret ve Komisyonlar / Ortalama Toplam Krediler





Açıklaması: Bankalar tarafından verilen her TL kredi için elde edilen karı göstermektedir.





FAİZ GETİRİLİ AKTİFLERİN ORTALAM GETİRİSİ Formül: Faiz Gelirleri / Ortalam Faiz Getirili Aktifler





Açıklaması: Faiz Getirili Aktiflerin ne kadar faiz geliri sağladığını göstermektedir.





SİGORTA şirketlerine ait başlıca finansal oranlar şunlardır:





TOPLAM BORÇ -ÖZVARLIK ORANI Formül: T.Borç / Özvarlıklar





Açıklaması: Sigorta Şirketlerinin Mali ne Teknik borçlarının (Borçlar, Teknik ve Serbest Karşılıklar) Özsermaye ile ilşkisini göstermektedir.





ÖZVARLIKLARIN AKTİFLER ORANI Formül: Özvarlıklar / Toplam Aktifler





Açıklaması: Sigorta Şirketlerinin Aktiflerinin ne kadarlık bölümünü özvarlıkllaruı ikle finanse ettiğini göstermektedir.





ÖZVARLIKLARIN SABİT VARLIKLARA ORANI Formül: Özvarlıklar / Net Sabit Varlıklar





Açıklaması: Sigorta Şirketlerinin Özvarlıklarının ne kadarını sabit varlıklara yatırdığının bir göstergesidir.Sigorta ve Reasürans şirketlerinin kuruluş ve çalışma esaslarına dair yönetmelikte bir şirketin sahip olabileceği Net Sabit Varlık tutarına Özvarlık tutarını aşamayacak şekilde sınırlama getirilmiştir.





ÖZVARLIK KARLILIK Formül: Net Kar / Özvarlıklar





Açıklaması: Sigorta Şirketlerinin özvarlıklarını ne derece etkin bir şekilde kullandıklarının bir göstergesidir.





AKTİF KARLILIK Formül: Net Kar/ Toplam Aktifler





Açıklaması: Sigorta Şirketlerinin aktiflerini n eölçüde karlı kullandıklarını göstermektedir.





TEKNİK KARIN PRİM GELİRLERİNE ORANI Formül: Teknik Kar/ Net Prim Geliri





Açıklaması: BU oran Sigorta Şirketlerinin o yıl içinde Reasürörlere devrettikleri primler çıktıktan sonra kendi bünyelerinde kalan Net Prim Gelirlerine karşılık elde ettikleri Teknik Karları göstermektedir.





AKTİF DEVİR HIZI Formül: Şirketin aldığı primler / Toplam Aktifler





Açıklaması: Sigorta Şirketlerinin Aktiflerine karşılık ne kadarlık prim geliri sağlayabildiklerini göstermektedir.





HASAR PRİM ORANI Formül: Brüt Hasarlar + (Muallak Hasar Kar.Değ.) / Brüt Prim geliri -(Dönen Riskler Kar.Değ.)





Açıklaması: Bu oran, Primlerin hasarlarını karşılama gücünü göstermektedir. Bu oranların dışında tüm şirketler için geçerli olan ve hisse işlem gördüğü fiyatla ilşkili olarak değişim gösteren finansal oranlarda vardır.Bu oranlar hissenin finansal özellikleri ile fiyatı arasındaki ilişkiyi ortaya koyar. Bunların en fazla önem taşıyanları ve kullanılanları;





Fiyat / Kazanç ve Piyasa Değeri / Defter Değeri Oranlarıdır.





FİYAT/ KAZANÇ ORANI Formül 1 : Hisse Senedinin dönem sonu fiyatı / Hisse Başına Dönem karı





Formül 2 : Şirketin dönem sonu piyasa değeri / Şirketin net dönem karı





Açıklaması: Bir hisse senedinin fiyatının hisse başına kazancının kaç katı olduğunu gösterir. Hisse başına kazanç, Şirketin dönem net karının dönem sonu hisse sayısına bölünmesi ile bulunur. Bu oran, Dönem net karından imtiyazlı ve kurucu hisseler, Yönetim Kurulu ve çalışanlara ödenen temettü çıkarıldıktan sonra kalan karın dönem sonu hisse sayısına bölünerek daha hassas bir şekilde de hesaplanabilir. Dönem karından düşülecek bu rakamların temini her zaman mümkün olmadığından hesaplarımızda dönem net karı kullanılmıştır.





PİYASA DEĞERİ / DEFTER DEĞERİ Formül 1 : Hisse senedinin dönem sonu fiyatı / Hisse başına Özsermaye





Formül 2 : Şirketin dönem sonu piyasa değeri / Şirketin dönem sonu Özsermayesi





Açıklaması: Bu oran bir hisse senedinin fiyatının hisse başına özsermaye değerinin kaç katı olduğunu gösterir.










3 yorum:

  1. keske aciklamalarida olsaydi

    YanıtlaSil
  2. duran varlıkların özkaynaklara oranı ve duran varlıkların sermayeye oranı neyi ifade eder ve yorumu nedir cevaplarmısınız rica etsem

    YanıtlaSil